Với nỗ lực quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân tỉnh nhà,năm 2018 tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Hà Tĩnh tiếp tục chuyển biến tích cực và đạt được kết quả toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Tăng trưởng kinh tế (GRDP) đạt 20,8%, trong đó lĩnh vực nông nghiệp tăng 5,9%, công nghiệp và xây dựng tăng 48,9%, dịch vụ tăng 6,5%, tu nhập bình quân đầu người đạt 51 triệu đồng, tương đương 2.217 USD ( bình quân chung cả nước là 2.540 USD). Hà Tĩnh hiện có dân số gần 1,3 triệu người, trong đó số lao động trong độ tuổi chiếm trên 56%, số lao động hàng năm tăng bình quân từ 12- 13 nghìn người. Các doanh nghiệp trong tỉnh tiếp tục đổi mới công nghệ, mở rộng thị trương, phát triển sản xuất, tạo nhiều việc làm mới cho người lao động. Đặc biệt, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đưa lò cao số 2 vào vận hành ổn định, đóng góp lớn vào tăng trưởng GRDP của tỉnh, tạo việc làm cho hơn 7.700 lao động (cả lao động trong tỉnh và ngoài tỉnh) với mức thu nhập ổn định. Bên cạnh đó, toàn tỉnh thành lập mới 1.017 doanh nghiệp, vừa tạo động lực phát triển phát triển kinh tế - xã hội, vừa tạo việc làm cho hàng nghìn lao động.
Đồng chí Nguyễn Trí Lạc - UV BCH Đảng bộ tỉnh - Giám đốc Sở phát biểu khai mạc Hội nghị tập huấn Luật Giáo dục nghề nghiệp và các văn bản hướng dẫn luật GDNN
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao luôn là đòi hỏi của mỗi quốc gia, của mỗi nền kinh tế. Giải pháp chiến lược tổng thể đã được chỉ rõ trong Đề án “Đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp (GDNN) đến năm 2020 và định hướng đến 2030” của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, Đề án đã xác định 8 nhóm giải pháp, trong đó 3 nhóm giải pháp đột phá là: (1) Trao quyền tự chủ đầy đủ cho các cơ sở GDNN gắn với trách nhiệm giải trình, cơ chế đánh giá độc lập, sự kiểm soát của nhà nước, giám sát của xã hội; (2) Chuẩn hóa các điều kiện bảo đảm chất lượng; (3) Gắn kết GDNN với thị trường lao động, việc làm bền vững và an sinh xã hội. Năm 2017, ngay khi được giao nhiệm vụ thực hiện quản lý nhà nước về GDNN, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã tập trung chỉ đạo xây dựng hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về GDNN. Năm 2018, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chọn là năm đột phá trong GNNN, với mục tiêu tạo bước chuyển biến rõ nét, thực chất về chất lượng và hiệu quả GDNN đáp ứng nhu cầu của người học, thị trường lao động và doanh nghiệp, đặc biệt là ở những ngành có nhu cầu lao động lớn, đòi hỏi kỹ thuật, công nghệ cao của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Xác định việc đổi mới công tác giáo dục nghề nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để nâng cao năng suất, chất lượng lao động, chuyển dịch cơ cấu lao động, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, là nguồn lực đầu vào của nền kinh tế, nguồn nhân lực vừa là mục tiêu vừa là động lực cho sự phát triển. Cùng với hệ thống văn bản về cơ chế chinh sách của Chính phủ, bộ ngành trung ương, sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Hà Tĩnh đã triển khai đồng bộ, có hiệu quả nhiều nhiệm vụ, giải pháp và đạt được kết quả nổi bật. 1. Thực hiện qui hoạch, thể chế hóa và triển khai đồng bộ các chính sách của trung ương với tình hình cụ thể của địa phương. Tiếp tục thực hiện công tác quy hoạch và tổ chức lại mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp theo Nghị quyết số 36/NQ-HĐND về việc thông qua Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 433/QĐ-UBND ngày 07/02/2017 về việc phê duyệt "Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”. Theo đó, Hà Tĩnh đã Thực hiện sáp nhập toàn bộ các trung tâm cấp huyện thành một trung tâm dạy nghề duy nhất, và gắn hoạt động các trung tâm cấp huyện với các trường cao đẳng, trung cấp trên địa bàn; thực hiện sáp nhập và giải thể các trường hoạt động kém hiệu quả; đẩy mạnh tự chủ cho các trường gắn với phát triển các trường tư thục để tạo ra thị trường cạnh tranh. Thực hiện sáp nhập Trung tâm GDNN Hồng Lĩnh vào trường Trung cấp Kỹ nghệ; sáp nhập Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên thành phố Hà Tĩnh vào Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh có 24 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, gồm 4 trường cao đẳng, 5 trường trung cấp, 4 trung tâm giáo dục nghề nghiệp, 10 trung tâm GDNN- GDTX cấp huyện và 01 cơ sở giáo dục nghề nghiệp khác; Thực hiện Đề án sáp nhập các trường cao đẳng, trung cấp theo Chương trình hành động số 1011- CTr/TU của Tỉnh ủy, Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập”. Theo đó đến năm 2020 chỉ còn 2 đơn vị GDNN (2 trường cao đẳng) công lập thuộc tỉnh, đến năm 2025 chỉ còn 1 cơ sở GDNN (1 trường Cao đẳng) công lập thuộc tỉnh, tiếp tục sát nhập các trung tâm cấp huyện hoạt động theo cơ chế vệ tinh cho trường cao đẳng.Ông Stephan Rudolph – Quốc vụ khanh, Bộ Kinh tế, Y tế và Lao động bang Mecklenburg – Vorpommern (CHLB Đức) làm việc với tỉnh Hà Tĩnh về đào tạo nhân lực trong ngành y tế và đưa điều dưỡng của Hà Tĩnh sang làm việc tại CHLB Đức 2. Tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 56/2017/NQ-HĐND ngày 15/7/2017 của HĐND tỉnh về đào tạo trình độ sơ cấp, đào tạo dưới 03 tháng giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn tỉnh. Đây là một trong những chính sách đột phá của tỉnh, trên cơ sở thể chế hóa các qui dịnh của trung ương và tình hình thực tiễn của địa phương, lồng ghép nguồn lực từ chương trình mục tiêu quốc gia về đào tạo nghề cho lao động nông thôn, chương trình việc làm dạy nghề ...với nguồn lực từ ngân sách địa phương các cấp, nguồn lực của nhân dân, nguồn lực từ các chương trình dự án thu hồi đất, nguồn hỗ trợ, đền bù sự cố môi trường biển, các nguồn lực xã hội hóa khác (Đảm bảo thực hiện chính sách, đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng, đào tạo nghề, thực hiện chính sách vay vốn, tạo việc làm, chuyển đổi nghề cho người dân bị thu hồi đất, người nghèo, lao động là người khuyết tật, chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, bộ đội, công an xuất ngũ, người dân bị ảnh hưởng sự cố môi trường biển). Kịp thời tham mưu UBND tỉnh ban hành các chương trình, kế hoạch và các văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện: Quyết định số 1711/QĐ-UBND ngày 08/6/2018 về việc phân bổ kinh phí thực hiện nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn năm 2018; chỉ đạo các trường cao đẳng, trung cấp nghề tiệp tục thực hiện đề án trường chất lượng cao, đầu tư trang thiết bị cho các ngành, nghề trọng điểm năm 2018; Văn số 1305/UBND-KGVX ngày 19/3/2018 chỉ đạo các đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác phân luồng học sinh, thông tin tuyên truyền và gắn kết giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp...; 3. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia về Dạy nghề cho lao động nông thôn, trường chất lượng cao, ngành trọng điểm, nghề trọng điểm. Trong năm 2018, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được đầu tư từ các chương trình, dự án với tổng kinh phí 63,49 tỷ đồng; trong đó, kinh phí nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn 1 tỷ đồng, Dự án đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp 17 tỷ đồng, Dự án đầu tư trang thiết bị phục vụ sát hạch lái xe ô tô (Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh) 3,89 tỷ đồng, Dự án “Chương trình đào tạo nghề 2011 - dự án thành phần 2” do CHLB Đức tài trợ cho Trường Cao đẳng Kỹ thuật Việt - Đức (Hà Tĩnh) 41,6 tỷ đồng. Ngoài ra, Sở Lao động – TBXH còn tham mưu cho UBND tỉnh điều chuyển thiết bị dạy nghề hàn, may công nghiệp từ Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm và Giáo dục thường xuyên tỉnh về trường Trung cấp Kỹ nghệ Hà Tĩnh để tăng cường năng lực đào tạo nghề cho nhà trường. Đồng thời, tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý dạy nghề, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hiện có 5 người trình độ tiến sĩ (chiếm 0,6%), 2 nghiên cứu sinh, 173 thạc sĩ, 499 đại học 11 cao đẳng, trình độ khác là 129 người.
Gặp mặt Lãnh đạo các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các cán bộ Sở nguyên là nhà giáo nhân dịp kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt nam 20-11 Đồng chí Nguyễn Trí Lạc - UV BCH Đảng bộ tỉnh - Giám đốc Sở phát biểu khai mạc Lớp bồi dưỡng chính trị hè năm 2018 4. Có thể nói công tác Giáo dục nghề nghiệp ngày càng nâng cao về số lượng, đảm bảo chất lượng, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Nhiều ngành, nghề đào tạo được coi là “hot” ở tỉnh có tỷ lệ có việc làm cao sau đào tạo như: hàn, chế biến món ăn, sửa chữa điện công nghiệp và dân dụng… thu hút nhiều học viên theo học. Chỉ tính riêng trong năm 2018, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn đã tổ chức đào tạo 54 ngành, nghề với tổng số 28.780 lượt người, trong đó tuyển mới 18.880 người (đạt 105% so với kế hoạch), gồm: 1.210 người trình độ cao đẳng, 4.520 trình độ trung cấp, 13.150 người trình độ sơ cấp và đào tạo thường xuyên. Thực hiện chính sách hỗ trợ đào tạo theo Nghị quyết số 56/2017/NQ-HĐND ngày 15/7/2017 của HĐND tỉnh, trong năm, toàn tỉnh đã mở được 146 lớp đào tạo nghề ngắn hạn cho hơn 4.000 lao động bị ảnh hưởng sự cố môi trường biển. cho 7.812 người với tổng kinh phí 26,180 tỷ đồng (đào tạo nghề nông nghiệp 3.254 người, phi nông nghiệp 4.558 người). Sau 4 năm thực hiện mô hình thí điểm đào tạo trình độ Trung cấp nghề trong trường phổ thông, Hà Tĩnh đã tuyễn sinh đào tạo trên 10 ngàn lượt học sinh, các em sau khi tốt nghiệp đủ điều kiện là lực lượng lao động kỷ thuật tham gia thị trường lao động trong và ngoài nước và tiếp tục học các bậc học cao hơn. Đây là mô hình có thể nói có tác dụng rất tốt trong công tác phân luồng hướng nghiệp được sự hưởng ứng nồng nhiệt của phụ huynh, học sinh và thị trường Lao động.
Sinh viên thực hành nghề Điện công nghiệp
Sinh viên thực hành nghề Kỹ thuật hế biến món ăn Nhìn chung, chất lượng giáo dục nghề nghiệp ở Hà Tĩnh đã và đang từng bước đáp ứng nhân lực chất lượng cao cho sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững, đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa. Tuy nhiên, chất lượng đào tạo còn chưa ổn định, bên cạnh một số ngành, cơ sở GDNN có chất lượng đào tạo tốt, có uy tín đối với nhà tuyển dụng thì vẫn còn một số cơ sở GDNN, nhiều ngành đào tạo chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là những nghề phục vụ cho các ngành kinh tế mũi nhọn, những ngành đòi hỏi chuyên môn kỹ thuật cao. Đặc biệt, công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng năng động và thay đổi nhanh chóng với trình độ công nghệ, tổ chức sản xuất liên tục phát triển và xu thế của Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (Công nghiệp 4.0)...
Sinh viên thực hành điều khiển máy hàn tự động.
Sinh viên Nghề Điện tử Công nghiệp đào tạo theo chương trình chuyển giao của Australia Sinh viên thực hành nghề Công nghệ Ô tô 5. Năm 2019, Hà Tĩnh tiếp tục xác định thực hiện tốt chính sách Lao động, dạy nghề, giải quyết việc làm là nhiệm vụ trọng tâm chiến lược, tiếp tục tăng cường thực hiện có hiệu quả đề án “Đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp (GDNN) đến năm 2020 và định hướng đến 2030” với mục tiêu kế hoạch tuyển sinh đạt 80-90 % qui mô cấp phép và tập trung nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp,đa dạng hóa các hình thức đào tạo, đào tạo theo địa chỉ, đào tạo theo đơn đặt hàng, đảm bảo 70-80% các em có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp. Để thực hiện tốt các mục tiêu chỉ tiêu đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH năm 2019. Ngay từ đầu năm Hà Tĩnh tiếp tục bám sát và triển khai quyết liệt các văn bản của Chính phủ, Bộ ngành Trung ương chỉ đạo cơ sở giáo dục nghề nghiệp phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp chủ động xây dựng kế hoạch điều tra khảo sát nhu cầu học nghề, nhu cầu sử dụng lao động của các doanh nghiệp, khu công nghiệp, khu kinh tế để thực hiện đào tạo gắn với giải quyết việc làm; đẩy mạnh công tác tuyên truyền tư vấn, định hướng nghề nghiệp và tăng cường liên kết với các doanh nghiệp để tổ chức đào tạo theo hợp đồng, đào tạo theo địa chỉ và theo đơn đặt hàng; xây dựng Nghị quyết quy định định mức kinh tế kỹ thuật một số nghề trình độ trung cấp và cao đẳng nghề trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2019 – 2025. Xây dựng cơ sở dữ liệu về đào tạo nghề nghiệp và việc làm, số hóa các biểu mẫu quản lý các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và chú trọng đào tạo đổi mới phương pháp dạy học cho giáo viên trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Đồng thời, thực hiện tốt quan hệ hợp tác quốc tế để nâng cao chất lượng đào tạo và giải quyết việc làm cho lao động sau đào tạo; tăng cường liên kết, mở rộng hợp tác với các nước và các tập đoàn của Đức, Australia, Nhật Bản… để thu hút đầu tư, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu thị trường lao động và chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn tỉnh./.