Nghị định số 111/2022/NÐ-CP ngày 30/12/2022 của Chính phủ quy định về hợp đồng đối với một số loại công việc trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, có hiệu lực thi hành từ ngày 22/2/2023 đã giải quyết vướng mắc về nhân lực. Nghị định cụ thể hóa các quy định chung về hợp đồng một số loại công việc trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm thống nhất, đồng bộ các chính sách, các quy định liên quan đến người lao động trong cơ quan hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và định hướng cải cách tiền lương đã được đề ra; nâng cao hiệu quả công tác quản lý biên chế của hệ thống chính trị giai đoạn 2022-2026; giải quyết triệt để các khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn sau hơn 20 năm thực hiện các quy định của Nghị định số 68/2000/NĐ-CP và gần 3 năm thực hiện quy định sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 161/2018/NĐ-CP. Nhiều điểm mới cụ thể hơn:
Nghị định số 111/2022/NĐ-CP (NĐ 111) gồm 4 chương, 15 điều, trong đó bổ sung nhiều quy định mới. Về đối tượng áp dụng, không chỉ có cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp (ĐVSN) công lập của Nhà nước mà còn của Đảng, MTTQ Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội ở các cấp.
NĐ 111 nêu rõ 3 loại công việc thực hiện hợp đồng: Các công việc hỗ trợ, phục vụ trong các cơ quan hành chính và ĐVSN công lập thực hiện quản lý và áp dụng chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật lao động, pháp luật dân sự và quy định của pháp luật khác có liên quan; các công việc hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan hành chính thực hiện quản lý và áp dụng chế độ, chính sách như công chức; các công việc chuyên môn, nghiệp vụ thuộc danh mục vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên ngành, chuyên môn dùng chung trong các ĐVSN công lập.
Đơn vị sự nghiệp công lập được ký hợp đồng theo nhu cầu
Để vừa bảo đảm giải quyết vướng mắc về nhân lực, đặc biệt đối trong lĩnh vực sự nghiệp y tế và sự nghiệp giáo dục, vừa hạn chế việc các đơn vị sự nghiệp công lập lạm dụng hợp đồng, không thực hiện tuyển dụng, Nghị định số 111/2022/NĐ-CP đã quy định cụ thể việc ký kết hợp đồng thực hiện công việc chuyên môn, nghiệp vụ.
Theo đó, các đơn vị sự nghiệp công lập được ký kết hợp đồng lao động theo nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực của đơn vị.
Đơn vị nhóm 3 và nhóm 4 nếu còn số lượng người làm việc đã được cấp có thẩm quyền giao thì phải thực hiện tuyển dụng đối với số được giao.
Việc ký kết hợp đồng dịch vụ với đơn vị, tổ chức ngoài công lập để thực hiện chuyên môn, nghiệp vụ trong lĩnh vực giáo dục và y tế chỉ được thực hiện tại các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn thuộc phạm vi quản lý của UBND cấp tỉnh nơi tổ chức chính quyền đô thị và nơi thí điểm tổ chức chính quyền đô thị. Đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Trung ương quản lý nằm trên địa bàn các địa phương nêu trên do bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan quản lý ở Trung ương quyết định.
Làm rõ về kinh phí thực hiện ký hợp đồng
Nghị định mới quy định rõ về kinh phí thực hiện ký hợp đồng để giải quyết khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn thực hiện và bảo đảm kinh phí triển khai thực hiện các quy định mới.
Đối với cơ quan hành chính thì kinh phí thực hiện hợp đồng công việc hỗ trợ, phục vụ từ nguồn ngân sách nhà nước, nguồn thu khác (nếu có), nằm ngoài quỹ lương của cơ quan.
Đối với đơn vị sự nghiệp công lập thì kinh phí thực hiện hợp đồng lao động công việc hỗ trợ, phục vụ, chuyên môn, nghiệp vụ thực hiện theo quy định của pháp luật về cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập, theo quy định của pháp luật về phân cấp ngân sách. Đối với các đơn vị thực hiện cơ chế tài chính đặc thù thì thực hiện theo cơ chế tài chính đặc thù do cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Bảo đảm chế độ, quyền lợi người lao động
Để bảo đảm chế độ, quyền lợi cho người lao động đã thực hiện theo quy định tại Nghị định số 68/2000/NĐ-CP, Nghị định số 161/2018/NĐ-CP và Nghị quyết số 102/NQ-CP, Nghị định số 111/2022/NĐ-CP đã quy định cụ thể các trường hợp chuyển tiếp khi chuyển sang thực hiện theo quy định mới.
Theo đó, người lao động được tiếp tục làm việc hoặc được giải quyết chế độ thôi việc, tinh giản biên chế tùy thuộc vào nhu cầu và điều kiện cụ thể của các bên.
Bên cạnh đó, trường hợp người lao động theo quy định tại khoản này còn dưới 24 tháng đến thời điểm nghỉ hưu tính từ ngày Nghị định này có hiệu lực thì tiếp tục thực hiện công việc và chế độ, chính sách đang hưởng mà không phải ký hợp đồng lao động theo quy định tại Nghị định này.
Người đang làm các công việc hỗ trợ, phục vụ trong cơ quan hành chính thực hiện quản lý và áp dụng chế độ, chính sách như công chức đang ký hợp đồng theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP thì không phải ký lại hợp đồng theo quy định tại Nghị định này.
Các quy định mới tại Nghị định số 111/2022/ND-CP không phát sinh thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ các thủ tục hành chính; bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật về lao động, cán bộ, công chức, viên chức, dân sự và không phát sinh nội dung đặc thù về giới và bình đẳng giới trong Nghị định.